Tüm kişilik bozukluklarında olduğu üzere hudut durum kişilik bozukluğunda da kalıtımsal etkenler ve çocukluk periyodunda yaşanan travmatik olaylar bozukluğun oluşum niçinleri içinde yer almaktadır (Öztürk & Uluşahin, 2016). Günümüze göre en geçerli kabul edilen Kernberg’in öne çıkardığı hipoteze göre; psiko-seksüel gelişmenin erken devrinde çocuğun, anne figürünü hem bakım sağlayan ve ilgilenen kişi olarak, tıpkı vakitte cezalandırıcı ve otorite oluşturan kişi olarak algılayarak annenin iki tarafını birleştirememesinden kaynaklandığı kabul edilir (Kernberg, 1967). Doğum esnasında oluşan baş travmaları, beyin hasarı ya da beyin rahatsızlıkları geçirmiş bireylerde hudut durum kişilik bozukluğuna sık rastlandığı gözlemlenmiştir (Yüksel, 2006). Araştırmalara bakıldığında, çocukluk çağında yaşanan fizikî, cinsel ve duygusal makus muamele hikayesi yer aldığı bilinmektedir (Jhonson, Bromley, & McGeoch, 2005).
SONDA KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN EPİDEMİYOLOJİSİ
Literatüre bakıldığında, hudut durum kişilik bozukluğunun yaygınlığı ve görülme sıklığı ile ilgili kâfi bir çalışma mevcut değildir. Yapılan farklı çalışmalara bakıldığında görülme sıklığı % 2-4 olarak belirtilmiştir, lakin %90 orana sahip olguların öteki bir psikiyatrik tanısı daha mevcuttur (Bayat & Şengül, 2003).
SONDA KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİ
Hudutta kişilik bozukluğunun tahlili pek zordur ve psikoterapist yardımcı ego olarak fonksiyon görür, hastanın dürtü denetimi, öfke, tenkit ya da reddedilme üzere durumlar karşısında hassaslığını azaltmak hedeflenir, ağır psikoterapi daha sonrasında hastalar çoklukla âlâ olurlar (Bayat & Şengül, 2003). İlaç tedavisi tercihine, belirtilerin izlenmesi akabinde bir psikiyatr tarafınca karar verilir (Bayat & Şengül, 2003). Hudut durum kişilik bozukluğunun tedavisi için his durumun denetim edilmesi ve dürtü kontrolü sağlamak açısından ilaç ile tedavi tekniğine başvurulabilir (Köroğlu, 2007). Sonda kişilik bozukluğunun tedavisinde, transferans olan terapiler, şema terapi, düşük düzey BKB’de farmakoterapi, ve hipnoz tesirli olan tedavi formları içinde sayılabilir (Keskin, 2014).
Dinamik Yönelimli Destekleyici Psikoterapi, sonda kişilik bozukluğuna sahip hastalarının tedavisinde üç farklı yol izlenir. Birinci yeğin depresyon, yemek sorunları ve kendine yönelik yıkıcı davranışlar üzere bu hastalarda akut krizler en güzel destekleyici biçimde tedavi edilirler. İkinici, bir küme hudut durum kişilik bozukluğu (BKB) hastası muhtemelen birinci basamakta destekleyici yaklaşımla başlayarak daha sonrasında irdeleyici yaklaşımla başlayıp daha sonrasında irdeleyici geçiş yapılan model için daha kullanışlıdır. Üçüncüsü ise, BKB hastalarının büyük çoğunluğu dinamik yönelimli destekleyici yaklaşım ile en âlâ biçimde tedavi edilebilmektedir (Bateman & Fonagy, 1999).
Okumaya devam et...
SONDA KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN EPİDEMİYOLOJİSİ
Literatüre bakıldığında, hudut durum kişilik bozukluğunun yaygınlığı ve görülme sıklığı ile ilgili kâfi bir çalışma mevcut değildir. Yapılan farklı çalışmalara bakıldığında görülme sıklığı % 2-4 olarak belirtilmiştir, lakin %90 orana sahip olguların öteki bir psikiyatrik tanısı daha mevcuttur (Bayat & Şengül, 2003).
SONDA KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN TEDAVİSİ
Hudutta kişilik bozukluğunun tahlili pek zordur ve psikoterapist yardımcı ego olarak fonksiyon görür, hastanın dürtü denetimi, öfke, tenkit ya da reddedilme üzere durumlar karşısında hassaslığını azaltmak hedeflenir, ağır psikoterapi daha sonrasında hastalar çoklukla âlâ olurlar (Bayat & Şengül, 2003). İlaç tedavisi tercihine, belirtilerin izlenmesi akabinde bir psikiyatr tarafınca karar verilir (Bayat & Şengül, 2003). Hudut durum kişilik bozukluğunun tedavisi için his durumun denetim edilmesi ve dürtü kontrolü sağlamak açısından ilaç ile tedavi tekniğine başvurulabilir (Köroğlu, 2007). Sonda kişilik bozukluğunun tedavisinde, transferans olan terapiler, şema terapi, düşük düzey BKB’de farmakoterapi, ve hipnoz tesirli olan tedavi formları içinde sayılabilir (Keskin, 2014).
Dinamik Yönelimli Destekleyici Psikoterapi, sonda kişilik bozukluğuna sahip hastalarının tedavisinde üç farklı yol izlenir. Birinci yeğin depresyon, yemek sorunları ve kendine yönelik yıkıcı davranışlar üzere bu hastalarda akut krizler en güzel destekleyici biçimde tedavi edilirler. İkinici, bir küme hudut durum kişilik bozukluğu (BKB) hastası muhtemelen birinci basamakta destekleyici yaklaşımla başlayarak daha sonrasında irdeleyici yaklaşımla başlayıp daha sonrasında irdeleyici geçiş yapılan model için daha kullanışlıdır. Üçüncüsü ise, BKB hastalarının büyük çoğunluğu dinamik yönelimli destekleyici yaklaşım ile en âlâ biçimde tedavi edilebilmektedir (Bateman & Fonagy, 1999).
Okumaya devam et...