Yaklaşık yarım yüzyıl evvel Bowlby (1973), ayrılık derdi (sevilen ve özlenen birinden ayrılmanın niye olduğu kaygı) hakkında yazmıştır ve çocukların, annelerinin yokluğunda er ya da geç derde girdiklerini, tüm garip ve beklenmedik şeylere reaksiyon verdiklerini fark etmiştir. William James’in (1980) “Bebeklikteki terörün en büyük kaynağı yalnızlıktır” görüşünü takip ederek (Bowlby, idem, 30) ayrılık derdini açıklamak için çeşitli teşebbüsler sundu: “sıkıntı ve derdin öteki tabirlere indirgenemeyen ve yalnızca çocuğun annesine bağlılığının tabiatı gereği birincil yansılar olduğu” teorisine göre Freud’un dönüştürülmüş libido teorisi (1905), Rank’ın doğum- travma teorisi (1924), Freud’un sinyal teorisi (1926), Klein’ın zulüm korkusu teorisi (1934), Klein’ın depresif anksiyete teorisi (1935), ve Suttie (1935), Hermann (1936), Fairbairn (1943, 1963) ve Winnicott’un (1952). Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı-III (DSM-III) (1980), çocukluk ve ergenlik devri anksiyete bozuklukları olarak isimlendirilen kategoriyi üç spesifik anksiyete bozukluğu ile tanıtmıştır: ayrılık anksiyetesi bozukluğu, çok telaş bozukluğu ve kaçınma bozukluğu (Weems ve Silverman, 2013). , 513). DSM-IV son iki alt kategoriyi terk ederken, DSM-V aşağıdaki anksiyete bozukluklarını içeriyordu: Kirlilik hakkında yinelanan fikirler, yinelanan kuşkular, makul bir sistemde şeylere sahip olmak ve saldırgan yahut vahim dürtüler dahil olmak üzere vakit alıcı, problemli ve son derece müdahale edici olacak kadar şiddetli bir dahaleyici fikirler yahut davranış kalıpları), panik bozukluğu (ani ve şiddetli anksiyete atakları) ve travma daha sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) (faydalanma yahut şiddetli ruhsal şokun bir kararı olarak ortaya çıkan, tipik olarak uyku bozukluğunu ve tecrübenin daima canlı olarak hatırlanmasını içeren, diğerlerine donuk reaksiyonlarla ortaya çıkan kalıcı zihinsel ve duygusal gerilim ile karakterizedir. ve dış dünyaya) (idem, 515). Weems & Silverman (idem, ibidem) de anksiyete bozukluklarının birbirleriyle yüksek oranda komorbidite gösterdiğine dikkat çekmiştir.
Elliott ve Smith (2010, 280-281) altı tıp korku meselesini ayırt eder: anne, baba yahut bakıcıdan ayrılma korkusu (6-24 ay); yabancı yetişkinlerden korkma (6-10 ay); tanıdık olmayan akran korkusu (2-3 yıl); hayvanlardan, karanlıktan ve hayali yaratıklardan korkma (2-6 yaş); okul fobisi (3-6 yaş, 10-11 yaş); ve öbürleri tarafınca değerlendirilme korkusu (13-19 yaş). Öbürleri tarafınca değerlendirilme endişesinin neredeyse ergenliği tanımladığını ve birçok gencin oburlarının kendileri hakkında ne düşündüğü konusunda çok endişelendiğini tez ediyor (Elliott ve ark, 2010). Ansiyete bozukluklarının ergenlik ilerledikçe kademeli olarak azalması gerekse de, ergenliğin sonlarına kadar sürmesi ender değildir. Ayrıyeten yetişkinlerde ortaya çıkan birkaç anksiyete bozukluğunun çocuklarda seyrek olarak ortaya çıktığına dikkat çekilmiştir: agorafobi (“açık yahut kalabalık yerlere girmekten, kendi konutunu terk etmekten yahut meskende olmaktan çok yahut irrasyonel korku”. kaçmanın sıkıntı olduğu yerler” , panik bozukluğu ve travma daha sonrası gerilim bozukluğu, fakat sadece panik bozukluğu geç ergenlikte yahut ondan sonrasında ortaya çıkar (Elliott ve ark, 2010).
Uzman klinik Psikolog Hülya İlhan
EABCT Terapist, Bilişsel Davranışçi Terapist, EMDR 2. Düzey Terapisti
Okumaya devam et...
Elliott ve Smith (2010, 280-281) altı tıp korku meselesini ayırt eder: anne, baba yahut bakıcıdan ayrılma korkusu (6-24 ay); yabancı yetişkinlerden korkma (6-10 ay); tanıdık olmayan akran korkusu (2-3 yıl); hayvanlardan, karanlıktan ve hayali yaratıklardan korkma (2-6 yaş); okul fobisi (3-6 yaş, 10-11 yaş); ve öbürleri tarafınca değerlendirilme korkusu (13-19 yaş). Öbürleri tarafınca değerlendirilme endişesinin neredeyse ergenliği tanımladığını ve birçok gencin oburlarının kendileri hakkında ne düşündüğü konusunda çok endişelendiğini tez ediyor (Elliott ve ark, 2010). Ansiyete bozukluklarının ergenlik ilerledikçe kademeli olarak azalması gerekse de, ergenliğin sonlarına kadar sürmesi ender değildir. Ayrıyeten yetişkinlerde ortaya çıkan birkaç anksiyete bozukluğunun çocuklarda seyrek olarak ortaya çıktığına dikkat çekilmiştir: agorafobi (“açık yahut kalabalık yerlere girmekten, kendi konutunu terk etmekten yahut meskende olmaktan çok yahut irrasyonel korku”. kaçmanın sıkıntı olduğu yerler” , panik bozukluğu ve travma daha sonrası gerilim bozukluğu, fakat sadece panik bozukluğu geç ergenlikte yahut ondan sonrasında ortaya çıkar (Elliott ve ark, 2010).
Uzman klinik Psikolog Hülya İlhan
EABCT Terapist, Bilişsel Davranışçi Terapist, EMDR 2. Düzey Terapisti
Okumaya devam et...