HAZ UNSURUNUN ÖTESİNDE
Freud, her vakit insanın acıdan kaçınıp haz peşinde olduğunu söylemiş oldu. Lakin bu kitapta bu fikrini genişletti. Freud, insanın Eros ile rekabet eden bir içgüdüsel dürtü tarafınca yönetildiğini öne sürüyor. Buna Vefat dürtüsü (Thanatos) diyor. Freud düalist bir açıklamayla insan varoluşunun iki yüzü olduğunu ve bunların etkileşiminden (Eros ve Thanatos) insan ömrünün oluştuğunu düşündü. Vefat içgüdüsünü, insanın kendine de yönelen saldırganlık, yıkıcı güç olarak isimlendirdi. Freud her hareketin haz için yapılmadığının örneklerini sunar;
1-) Çocuk Oyunları
2-) Kendine Ziyan Verme (Mazoşizm)
3-) Travmatik Nevrozlardaki yinelayan Rüyalar
4-) Takıntılı Nevrozlar.
Çocuk oyunlarında Freud; burada küçük bir çocuğu inceliyor. Freud çocuğun hareketinin, oyuncağı atıp bir daha ele geçirmenin sevinçli tecrübesini oluşturmakla fazla ilgilenmeyip, çocuğun güzel olmayan olarak bulduğu bir durum (annesinin sık sık yanından ayrılması) üstündeki denetimini bir daha kazanma teşebbüsüyle daha epey ilgisi olduğunu açıklıyor. Takıntılı tekrar kompulsiyonunun, travmadan kaynaklanan ve kendi kendini yok eden güçlere (Thanatos) rahatlama sağlayan bir biçim yahut baskıyı hafifçelettiği konusunda fikirlerini belirtir. Freud ondan sonrasında tek tek hücrelerin yaratılması ve yok edilmesiyle ilgili uzun ve detaylı bir açıklamaya yapar. Hücreler bir güç dengesizliği içerir ve Freud, onların yok olma eğilimlerini, daha evvelki bir yokluk durumuna geri dönmeye yönelik doğal bir eğilimi olarak açıklar. sonrasındasında bu fikri yaşayan bir organizmaya uygular ve insanların birinci evvelki durumuna geri dönme dürtüsüne sahip olduğunu var iseyar. Bu durumda insanın birinci hali yokluk halidir. Freud, bu vefat içgüdüsünün organik hayatın geliştirdiği birinci içgüdü olduğunu savunuyor. Vefat içgüdüsü libido ile daima bir çaba ortasındadır.
BEN VE ID
Freud, insan psikolojisini açıklamada topografik kuramın eksikliğini fark ediyor ve bu kitabın konusu olan yapısal kuramı tasarlıyor. Yapısal kuram, topografik kuram ile çatışmamaktadır tersine birbirini tamamlamaktadır der. ID, biz farkında olmasak da ömürlerimiz üzerinde en büyük tesire sahiptir der. Öz farkındalıktan mahrumdur ve bir manada hazza ulaşmayı ve acıdan kaçınmayı amaçlayan güçlerin kaynayan bir haznesidir ID, akla bağlı değildir ve saf bir dürtüdür ve bilinçdışı ile bağlıdır. Ego, birinci ID’den farklı bir biçimde ayrılır. Ego, İd’in dürtülerini gerçekliğin kısıtlama durumlarının zorunluluğunun bir kararı olarak oluşur. Ego, kendimizle ilgili şuurlu deneyimimizdir ve algıları mantıklı ve gerçekçidir. Ego, ID’den kaynaklanan enerjiyi yönetme ve ID’in dileklerini gerçeğe uygun olarak tatmin etmenin yollarını arar. Ego’nun tüm farklı baskıları (dış dünya, id, süperego) ve talepleri barındırması ve dengelemesi gerekir. Süperego, Freud’un ödipal kompleksi ile yakından bağlantılıdır. bu vakitte çocuğun babasıyla (veya ebeveyniyle) özdeşleşmesi, ahlakı ve uygun davranış biçimlerini içselleştirmesini içerir. bu biçimdece ahlaki bir vicdan ve kişinin derinlemesine incelemeye gereksinim duyduğu bir “ideal ben’’ oluşur. Süperego katı ve uzlaşmazdır ve egoya ahlaki isteklerle üzerine masraf. Freud’un modelinde Ego, üç faktörün ortasında “sıkışmıştır”: İd, Üstün Ego ve gerçeklik. Ego’nun tüm farklı baskıları ve talepleri barındırması ve dengelemesi gerekir ki bu nitekim çetin bir bakılırsavdir.
Okumaya devam et...
Freud, her vakit insanın acıdan kaçınıp haz peşinde olduğunu söylemiş oldu. Lakin bu kitapta bu fikrini genişletti. Freud, insanın Eros ile rekabet eden bir içgüdüsel dürtü tarafınca yönetildiğini öne sürüyor. Buna Vefat dürtüsü (Thanatos) diyor. Freud düalist bir açıklamayla insan varoluşunun iki yüzü olduğunu ve bunların etkileşiminden (Eros ve Thanatos) insan ömrünün oluştuğunu düşündü. Vefat içgüdüsünü, insanın kendine de yönelen saldırganlık, yıkıcı güç olarak isimlendirdi. Freud her hareketin haz için yapılmadığının örneklerini sunar;
1-) Çocuk Oyunları
2-) Kendine Ziyan Verme (Mazoşizm)
3-) Travmatik Nevrozlardaki yinelayan Rüyalar
4-) Takıntılı Nevrozlar.
Çocuk oyunlarında Freud; burada küçük bir çocuğu inceliyor. Freud çocuğun hareketinin, oyuncağı atıp bir daha ele geçirmenin sevinçli tecrübesini oluşturmakla fazla ilgilenmeyip, çocuğun güzel olmayan olarak bulduğu bir durum (annesinin sık sık yanından ayrılması) üstündeki denetimini bir daha kazanma teşebbüsüyle daha epey ilgisi olduğunu açıklıyor. Takıntılı tekrar kompulsiyonunun, travmadan kaynaklanan ve kendi kendini yok eden güçlere (Thanatos) rahatlama sağlayan bir biçim yahut baskıyı hafifçelettiği konusunda fikirlerini belirtir. Freud ondan sonrasında tek tek hücrelerin yaratılması ve yok edilmesiyle ilgili uzun ve detaylı bir açıklamaya yapar. Hücreler bir güç dengesizliği içerir ve Freud, onların yok olma eğilimlerini, daha evvelki bir yokluk durumuna geri dönmeye yönelik doğal bir eğilimi olarak açıklar. sonrasındasında bu fikri yaşayan bir organizmaya uygular ve insanların birinci evvelki durumuna geri dönme dürtüsüne sahip olduğunu var iseyar. Bu durumda insanın birinci hali yokluk halidir. Freud, bu vefat içgüdüsünün organik hayatın geliştirdiği birinci içgüdü olduğunu savunuyor. Vefat içgüdüsü libido ile daima bir çaba ortasındadır.
BEN VE ID
Freud, insan psikolojisini açıklamada topografik kuramın eksikliğini fark ediyor ve bu kitabın konusu olan yapısal kuramı tasarlıyor. Yapısal kuram, topografik kuram ile çatışmamaktadır tersine birbirini tamamlamaktadır der. ID, biz farkında olmasak da ömürlerimiz üzerinde en büyük tesire sahiptir der. Öz farkındalıktan mahrumdur ve bir manada hazza ulaşmayı ve acıdan kaçınmayı amaçlayan güçlerin kaynayan bir haznesidir ID, akla bağlı değildir ve saf bir dürtüdür ve bilinçdışı ile bağlıdır. Ego, birinci ID’den farklı bir biçimde ayrılır. Ego, İd’in dürtülerini gerçekliğin kısıtlama durumlarının zorunluluğunun bir kararı olarak oluşur. Ego, kendimizle ilgili şuurlu deneyimimizdir ve algıları mantıklı ve gerçekçidir. Ego, ID’den kaynaklanan enerjiyi yönetme ve ID’in dileklerini gerçeğe uygun olarak tatmin etmenin yollarını arar. Ego’nun tüm farklı baskıları (dış dünya, id, süperego) ve talepleri barındırması ve dengelemesi gerekir. Süperego, Freud’un ödipal kompleksi ile yakından bağlantılıdır. bu vakitte çocuğun babasıyla (veya ebeveyniyle) özdeşleşmesi, ahlakı ve uygun davranış biçimlerini içselleştirmesini içerir. bu biçimdece ahlaki bir vicdan ve kişinin derinlemesine incelemeye gereksinim duyduğu bir “ideal ben’’ oluşur. Süperego katı ve uzlaşmazdır ve egoya ahlaki isteklerle üzerine masraf. Freud’un modelinde Ego, üç faktörün ortasında “sıkışmıştır”: İd, Üstün Ego ve gerçeklik. Ego’nun tüm farklı baskıları ve talepleri barındırması ve dengelemesi gerekir ki bu nitekim çetin bir bakılırsavdir.
Okumaya devam et...