Nasıl da palavralar söyleriz, nasıl da aldatırız kendimizi…

Esenyurtlu

Global Mod
Global Mod
Ego ve kendine hizmet eden önyargılar, dünyayla ve kendinizle paylaştığınız hayat kıssasını şekillendirir.

Tüm hayatınızın kayıt altında olduğunu var iseysak, hayatınızla ilgili anlattıklarınız bu kayıt ile ne kadar örtüşürdü?

Hayat öykünüzü oluştururken, kim olduğunuz ve ne yaptığınız ile ilgili de yazarsınız öykünüzü. Yarattığınız kıssalar kişiliğinize dönüşür vakit ortasında. Dünyayı, egonuza ahenk sağlayıp hayatınızdaki başarısızlıkları, yanılgılı kararları azaltmak için eğip büktünüz mercekten görürsünüz.

Hayat öykünüz benlik ve kimlik hissinizi yansıtır. Diğerleriyle ilişkilendirdiğiniz kimi tecrübeler, aileniz ve doğum yeriniz hakkındaki gerçek bilgiler üzere sağlam bir temele oturur. Öbür ögeler ise kimliğiniz yahut kimliğinize ait durumlar üzere kilit olaylara ilişkin yorumlarınızı yansıtır. Ve bu yorumlarınız vakit ortasında öykünüzü etkileyip farklılaştırır.

Hayat öykünüzü her kezinde bir daha anlatırsınız birilerine. Her anlatışınızda da öykünüzü renklendirmek için ilgi alımlı ayrıntılar eklersiniz farkına varmadan.

İnsanlar sizden kendinizden bahsetmenizi istediğinde neler anlatırsınız? Nerede büyüdüğünüz, ne vakit, hangi okuldan mezun olduğunuz, nerede oturduğunuz, hangi işi yaptığınız üzere net gerçekleri anlatırsınız. Duruma nazaran öteki bilgiler de iletirsiniz; nasıl bir ailede büyüdüğünüzü, hayatla ilgili ana kararlarınızı nelerin etkilediğini. bir süre daha sonra bu ana taşlar netleşir, otomatikleşir, düşünmeden anlatırsınız öykünüzü. Ana tema ve çerçeve tıpkı kalırken vakit ortasında hayat hikayenizin bilgileri farklılaşıp renklenebilir.

Başlarda bilerek eğip büktüğünüz ayrıntılar, vakit ortasında kendinizi aldatmaya dönüşür. Artık bu palavralara kendiniz de inanır ve ömrünüzü bu eğip büktükleriniz gerçekmişçesine farklı anlatırsınız.

Kendini aldatmak, ispat ve mantıksal argümanın aykırılığını, manasını ya da kıymetini reddetme yahut rasyonelleştirme sürecidir. Kendini aldatmak, kendini eğip büktünüz bir gerçeğe ya da olmayan bir duruma ikna etmektir.

Kişinin evli olan sevgilisinin yeni yılda boşanacağına inanması, sanat tarihi okuyan kişinin idare danışmanı olmaktan memnun olduğunu söylemesi üzere palavralar da söyler kişi kendisine hayat ortasında. çoğunlukla kendinizi korumaktır motivasyonunuz kendinizi aldatırken, lakin bu biçimde davranarak gerekli değişimleri yapmanıza mâni olursunuz farkındalığı elinizden alarak. Hele de bu durum ikili münasebetlerde büyük problemlere niye olur.

Kendini aldatmak, kişinin tabiatını sorgular. Psikanalitik teoride, ego savunmaları, kim olduğunuzu ya da kim olmanız gerektiğini düşündüğünüzde ortaya çıkan endişe ve dertlerin yaygınlaştığı bilinçdışı süreçlerdir, gerçekte kim olduğunuz ile çatışır.

Çarpıcı bir örnekle devam etmek isterim: Birisi bilinçdışı düzlemde bir hemcinsini beğeniyor, fakat bu durum şuur düzleminde asla kabul edilebilir bir durum değil. Bu çatışmadan kaynaklanan tasayı ortadan kaldırmak için kişi birtakım ego savunmalarını devreye sokar. Hemcinsine duyduğu ilgiyi reddeder. Karşı cins ile heybetli bir biçimde bir arada olur. Ya da kendi beğenisini güya etrafındaki birisinin ilgisiymiş üzere söz edebilir. bu biçimde bir durumda kişi Bastırma, Tepki Oluşturma ve Yansıtma Mekanizmaları’nı kullanmış olur.

Bastırma Düzeneği, “desteklenen unutma” olarak tanımlanabilir. Bilinçsiz de olsa faal, kabul edilemez itici güçlerin, hislerin, fikirlerin ya da anıların “unutulması”dır. Bastırma Düzeneği çoğunlukla gerçekliğin kabul edilemez yahut yönetilemez istikametlerini kabul etmenin reddedildiği İnkâr Düzeneği ile karıştırılır. Bastırma Sistemi zihinsel ya da içsel uyaranlarla ilgiliyken, İnkâr büsbütün dış uyaranlarla ilgilidir. Bastırma ve İnkâr Düzenekleri çoklukla bir arada çalışır. Bu iki sistemin birebir olmadıklarını kavramak zordur.

Bastırma Sistemi, gerçekliğin kişinin içsel gereksinimlerine uygun biçimde bir daha şekillendirilmesi olan Çarpıtma ile karıştırılabilir. Bir örnek vermek gerekirse, ailesi tarafınca fizikî şiddet gorerek büyüyen bir çocuk, bu travmatik olayları hatırlamaz, Bastırma Düzeneği devreye girer. Bunun yerine ebeveynini Çarpıtma Sistemi niçiniyle nazik ve sevecen olarak görür. Bu örnekte de görüldüğü üzere Çarpıtma yalnızca Bastırma Mekanizması’nın üzerine inşa edilmekle kalmaz, Bastırma Mekanizması’nı daha da güçlendirir.

Reaksiyon Oluşumu, taban tabana zıt his ve dürtülerin yüzeysel olarak kabulü, hatta çoğunlukla abartılmasıdır. Tepki Oluşumu’na, bir alkoliğin alkol kullanmamanın faziletinden dem vurması ya da varlıklı bir aileden gelen öğrencinin kapitalizm aykırısı mitinglere katılması hatta bu mitingleri organize etmesi örnek olarak verilebilir.

Yansıtma Düzeneği, kişinin kabul edilemeyecek his ve kanılarını diğerlerine atfetmesidir. Çarpıtma üzere, Yansıtma da birinci etabında Bastırma Sistemi içerir. Kabul edilemeyecek his ve kanılar diğerlerine atfedilmedilk evvel yok sayılır. Yansıtma Mekanizması’na, kıskanç birisinin her insanın kendisini kıskandığına inanması, hırslı bir kişinin daima bertaraf edilmekten korkması, öbürleri ile yakından ilgilenen bir kişinin partnerinin kendisini aldattığından şüphelenmesini örnek olarak verebilir.

Geçmişte yaşadıklarınız, bugününüz, özetlemek gerekirsesı hayatınızın hatırladığınız köklerden hayalinizde kurguladığınız tüm vakit içindera kadar olan tüm etapları, kendinizi tanımlama ve potansiyelinize uygun olarak gelişme imkânı verir. İç hesaplaşmalar, gerçekte kim olduğunuzu daha uygun anlamanıza yardımcı olacaktır. Tüm bu yaşanmışlıkların potansiyelinizi, faal bir halde araştırıp keşfettiklerinizi, kim
olduğunuza ve kim olmayı hedeflediğinize dair dengeli, özgün ve tatmin edici bir biçimde entegre ederek gelişmek büsbütün sizin sonucunızdır.

Kendinizle tanışmaktan korkmayın. Her kimseniz, olduğunuz üzere hayli hoşsunuz.

Dr.phil. R. Meltem Kavcar Sırmalı
14 Kasım 2022

Okumaya devam et...
 
Üst