Psikodrama çalışmalarında kullanılan bilimsel formların etnik kimlik çerçevesinde kullanılabildiği bir çalışma yolundan etnodramadan yararlanmak bütünleştiricilik açısından pahalıdır.
Psikodrama kişinin kendi muhtaçlıklarını ve bu gereksinimlerle yaşadıkları içinde var olan etkileşimi, alakayı kavramasında değerli katkılar sağlar. Psikodramatik hallerin etnodrama çalışmalarında manaya ve ortak his ve yaşantıları paylaşma noktasında faydası olacaktır.
Yurt haricinden gelen psikoterapistlerin çalışma örneklerinin haricinde çabucak hemen ülkemizde ruh sıhhati alanında etnodrama çalışmaları gereken ilgiyi nazaranmemiştir.
Türkiye’de fazlaca farklı etnik kümeler bulunmasına rağmen Etno drama çalışmalarının faydalarından epeyce riskleri konusu önemsenmektedir.
Etnodrama çalışmalarının kuramsal yapısına ve uygulama örneklerine dair epey fazla makale ve kitap olmaması da değerli bir eksikliktir.
Etnopsikiyatri, ruhsal hastalıkları, bireylerin ilişkin oldukları kültürel ve etnik kümelere göre ele alan bir yaklaşımdır.(1) Etnopsikiyatri, hem ferdî bozuklukları, hastanın kümesini dikkate alarak tedavi etme gayretlerini, tıpkı vakitte etnik kümelere yahut kültürel çevrelere has zihinsel, davranışsal yahut duygusal rahatsızlık ve bozuklukları saptama ve gözleme gayretlerini içermektedir.
Gelişim ve kültürel bağlardan güç alarak ilişkin olma ve içsel huzur üzere yapan hisleri da besleyecek halde yapılacak çalışmalar değerlidir. İçerik açısından bu bahiste hareket odaklı yaklaşımları barındıran sosyodrama-psikodrama biçimlerinden biri olan etnodrama çalışmalarından yararlanılabilir.
Temsil çalışmalarında, fotoğraf, sinema, performans üzere sanatlarda ömrün bir kesitinin teatralleştiğini görmekteyiz. Edebiyat, spor, estetik çalışma, tanınan bir cümbüş v.b. şovlar içerebilir. Nitelikli temsil bir çeşit ethnodrama olup etnik sıkıntılar ve trans gerçek tabir edildiğinde farklı tavırların oluşması hatta benimsenmesi sağlanabilecektir.
Geleneksel dans, büyüsel ayin, kutlama, oyun ile ilgili etnodramatik olaylar temsil teorisi çalışmalarını kapsamaktadır. Bu çalışmalar Weisz, Zorrilla ve Nunez başkanlığında Meksika’da Ulusal Özerk Üniversitesi Mexico City’de 1981 yılında başlayan, algı ve bilginin farklı biçimlerini inceleyen deney ve tecrübeleri araştıran bir yere sahiptir.
Ethnodrama teorisi büyülü ve mitolojik temsilleri anlamlandırır. Oluşturulan durum ya da olgu başlangıç ve biyolojik süreçler tarafınca düzenlenen kalıplar değildir.
Sosyal bir varlık olarak insanın iç dünyasının dinamiklerine göre yapılandırılmış olduğunu söyleyebiliriz. Bedende meydana gelen değişiklikler, hayat ve aykırısı tesirler İnsanın daima dış dünyayı, kavramlar ve mitler ortasında bir daha temsili ritüeller aracılığı ile onarıcı bir bütünlük oluşturur. (2)
Psikodramanın harekete dayalı ve içsel süreçleri anlamlandırmaya yönelik farkındalıklarla zenginleşen kazanımları ile etnodrama birleştirildiğinde hayli daha kuvvetli bütünlükler oluşabilecektir.
İki dünya etnik ve şimdiki tavır içinde beyin ve bedeni kullanarak karmaşık münasebetler kurmak ethnodrama çalışmalarında sağaltımı da çoğaltan öğeler barındırır. “… bilişsel yapıların kökenli ve biyolojik süreçler tarafınca düzenlendiğini ve bunun rastgele bir temsili faaliyetinin tabiatında olduğunu vurgulamak gereklidir. Vücut ve hayat içinde hayati bir köprü vardır, ikincisinde bir değişiklik şayet olmazsa birinciyi içeren değişiklikten kelam edilemez. ” Weisz,J.R. (3)
Olumsuz hislerin da olumlu hislerin da söz edilmesi ve etkisinin anlaşılması ve hatta yeni bakış açıları kazanılması imkanına taban hazırlayan psikodrama -sosyodrama çalışmalarının etnik alanda bilhassa kullanılması gereksinimdir.
Yazık ki ülkemizde kuramsal açıdan ve uygulama açısından ilgi gösterilmemiş bir prosedür olarak çabucak hemen toplumsal psikoloji alanımızda gereğince yararlanılmamaktadır.
Kaynaklar
1. Büyük Larousse kelamlık ve ansiklopedisi, Gelişim Yayınları sayı 7, Sayfa 3874-3875
2. “Subliminal Gövde: Şamanizm, Antik Tiyatro, ve Ethnodrama.” Latin Amerika’da Primitivizm ve Kimlik: Sanat, Edebiyat ve Kültür Denemeler. Ed. Camayd-Freixas, Erik, Gonzalez, José Eduardo. Tucson, AZ: Arizona Press Üniversitesi, 2000. 209-219.
3. Weisz J.R. , Gabriel, ve Oscar Zorrilla. “Seminer Araştırma Etnodramáticas De La UNAM Create” Sayfa 11 (1986): 1-4
Okumaya devam et...
Psikodrama kişinin kendi muhtaçlıklarını ve bu gereksinimlerle yaşadıkları içinde var olan etkileşimi, alakayı kavramasında değerli katkılar sağlar. Psikodramatik hallerin etnodrama çalışmalarında manaya ve ortak his ve yaşantıları paylaşma noktasında faydası olacaktır.
Yurt haricinden gelen psikoterapistlerin çalışma örneklerinin haricinde çabucak hemen ülkemizde ruh sıhhati alanında etnodrama çalışmaları gereken ilgiyi nazaranmemiştir.
Türkiye’de fazlaca farklı etnik kümeler bulunmasına rağmen Etno drama çalışmalarının faydalarından epeyce riskleri konusu önemsenmektedir.
Etnodrama çalışmalarının kuramsal yapısına ve uygulama örneklerine dair epey fazla makale ve kitap olmaması da değerli bir eksikliktir.
Etnopsikiyatri, ruhsal hastalıkları, bireylerin ilişkin oldukları kültürel ve etnik kümelere göre ele alan bir yaklaşımdır.(1) Etnopsikiyatri, hem ferdî bozuklukları, hastanın kümesini dikkate alarak tedavi etme gayretlerini, tıpkı vakitte etnik kümelere yahut kültürel çevrelere has zihinsel, davranışsal yahut duygusal rahatsızlık ve bozuklukları saptama ve gözleme gayretlerini içermektedir.
Gelişim ve kültürel bağlardan güç alarak ilişkin olma ve içsel huzur üzere yapan hisleri da besleyecek halde yapılacak çalışmalar değerlidir. İçerik açısından bu bahiste hareket odaklı yaklaşımları barındıran sosyodrama-psikodrama biçimlerinden biri olan etnodrama çalışmalarından yararlanılabilir.
Temsil çalışmalarında, fotoğraf, sinema, performans üzere sanatlarda ömrün bir kesitinin teatralleştiğini görmekteyiz. Edebiyat, spor, estetik çalışma, tanınan bir cümbüş v.b. şovlar içerebilir. Nitelikli temsil bir çeşit ethnodrama olup etnik sıkıntılar ve trans gerçek tabir edildiğinde farklı tavırların oluşması hatta benimsenmesi sağlanabilecektir.
Geleneksel dans, büyüsel ayin, kutlama, oyun ile ilgili etnodramatik olaylar temsil teorisi çalışmalarını kapsamaktadır. Bu çalışmalar Weisz, Zorrilla ve Nunez başkanlığında Meksika’da Ulusal Özerk Üniversitesi Mexico City’de 1981 yılında başlayan, algı ve bilginin farklı biçimlerini inceleyen deney ve tecrübeleri araştıran bir yere sahiptir.
Ethnodrama teorisi büyülü ve mitolojik temsilleri anlamlandırır. Oluşturulan durum ya da olgu başlangıç ve biyolojik süreçler tarafınca düzenlenen kalıplar değildir.
Sosyal bir varlık olarak insanın iç dünyasının dinamiklerine göre yapılandırılmış olduğunu söyleyebiliriz. Bedende meydana gelen değişiklikler, hayat ve aykırısı tesirler İnsanın daima dış dünyayı, kavramlar ve mitler ortasında bir daha temsili ritüeller aracılığı ile onarıcı bir bütünlük oluşturur. (2)
Psikodramanın harekete dayalı ve içsel süreçleri anlamlandırmaya yönelik farkındalıklarla zenginleşen kazanımları ile etnodrama birleştirildiğinde hayli daha kuvvetli bütünlükler oluşabilecektir.
İki dünya etnik ve şimdiki tavır içinde beyin ve bedeni kullanarak karmaşık münasebetler kurmak ethnodrama çalışmalarında sağaltımı da çoğaltan öğeler barındırır. “… bilişsel yapıların kökenli ve biyolojik süreçler tarafınca düzenlendiğini ve bunun rastgele bir temsili faaliyetinin tabiatında olduğunu vurgulamak gereklidir. Vücut ve hayat içinde hayati bir köprü vardır, ikincisinde bir değişiklik şayet olmazsa birinciyi içeren değişiklikten kelam edilemez. ” Weisz,J.R. (3)
Olumsuz hislerin da olumlu hislerin da söz edilmesi ve etkisinin anlaşılması ve hatta yeni bakış açıları kazanılması imkanına taban hazırlayan psikodrama -sosyodrama çalışmalarının etnik alanda bilhassa kullanılması gereksinimdir.
Yazık ki ülkemizde kuramsal açıdan ve uygulama açısından ilgi gösterilmemiş bir prosedür olarak çabucak hemen toplumsal psikoloji alanımızda gereğince yararlanılmamaktadır.
Kaynaklar
1. Büyük Larousse kelamlık ve ansiklopedisi, Gelişim Yayınları sayı 7, Sayfa 3874-3875
2. “Subliminal Gövde: Şamanizm, Antik Tiyatro, ve Ethnodrama.” Latin Amerika’da Primitivizm ve Kimlik: Sanat, Edebiyat ve Kültür Denemeler. Ed. Camayd-Freixas, Erik, Gonzalez, José Eduardo. Tucson, AZ: Arizona Press Üniversitesi, 2000. 209-219.
3. Weisz J.R. , Gabriel, ve Oscar Zorrilla. “Seminer Araştırma Etnodramáticas De La UNAM Create” Sayfa 11 (1986): 1-4
Okumaya devam et...