Dünya ile irtibatınızı kestiğiniz bir ömrü düşünün. Tıpkı ıssız bir adada tek başınıza yaşama devam etmeye çalışmak üzere. Bir gün, iki gün, bir hafta, bir ay, tahminen de bir yıl bunu başardığınızı hayal edin. Sizce bu durum bu biçimde devam edebilir mi? Yoksa irtibat kurma isteği içinizi kavurmaya başlar ve sizi irtibat kurma yolları aramaya iter mi? İstinai örnekler haricinde kendimizi toplumdan büsbütün dışlayıp inzivaya çekilmemiz mümkün olamıyor. En boş geçen günümüzde bile birileriyle bir biçimde bağlantı kuruyoruz.
Kurduğumuz bu irtibatlar günümüzü, hislerimizi ve kanılarımızı etkiliyor. İşte bu noktada kulağa epeyce sıradan gelen irtibat kavramı ehemmiyet kazanmaya başlıyor. Pekala kıymeti nedir? Şunu diyebilirsiniz: “her insanın ağzı ve lisanı var, herkes kanılarını tabir edebilir.”. Şayet düşündüğünüz buysa yanlış olduğunu söyleyemem. Fakat yanlış olmasada son derece eksik olduğu bir gerçek.
Her canlının kendini anlatma, anlaşılmaya çalışma, etrafındaki dünyayı özümseme ve anlamlandırma gayretinin somut bir dışavurumudur bağlantı. Birbirimizle sözcüklerle ya da vücut hareketleriyle konuşmanın fazlaca ötesinde bir durumdur. Kendimizi öbür insanlara sunuş halimiz bizim onların başındaki imgemizi ve onların bu imgeye dayanarak bize yaklaşımları bizim kişiliğimizi şekillendirir. Gördüğünüz üzere konuşmak yalnızca buz dağının görünen yüzü. Etrafınızdaki insanları bir biliminsanı rolüne bürünüp gözlemleyin. Birbirlerine anlattıklarına dikkat edin. Hususlar ne kadar derin? Birbirini anlamaya çalışıyorlar mı? Yoksa yalnızca susmak hayli sıkıntı olduğu için mi sessizliği bozuyorlar? Bu müşahedesi gerçekleştirmek için en âlâ ortam kendi hayatınız. Anne babanız içindeki ya da siz ile eşiniz, sevgiliniz, arkadaşlarınız içindeki irtibatı gözlemlemek size üzerine düşünülebilecek materyaller verecektir. Şimdiye kadar sorular sorduk lakin sorulması gereken daha epey soru var. “Aralarında çıkan sorunlarda birbirlerine istediklerini anlatamamanın rolü var mı?”, “Bir tartışmadan daha sonra iki taraftan biri başındakileri nitekim ortaya dökememiş hissediyor mu?”, ya da “İki tarafın da tatmin olduğu bir irtibat kuruldu mu?”. Yazıyı yazmaya başladığım anda sorular zihnimin içerisinde koşturmaya ve beni rahatsız etmeye başlamıştı. Her soru cevaplanmak istiyordu ama her biri yeni soruları yanında getiriyordu. Tahminen de yanıta yaklaştığımı hissettiğim tek soru: “yaşamımızın her alanında kullandığımız bir kavrama nasıl bu kadar yabancıyız?”. Bu sorunun karşılığını kişilerarası bağdan ayrılıp bireye odaklanarak vermeye çalıştım. Temelde bizim uzaklaştığımız ve yabancılaştığımız öteki beşerler değildi. Biz kendi kendimize o kadar uzaktık ki. Kendini tanıyamayan bir insanın diğerini tanımasını ve anlamasını beklemek mantıklı gelmiyordu. Tahminen de bu yüzden bağlantılarımız yüzeyseldi. Kendimizi arama sürecinde yolu o denli bir kaybetmiştik ki, bu durumun verdiği korku yanımızdan geçen başkalarına dokunmamızı engelliyordu. Yabancılaştığımız benliğimiz en büyük endişelerimizden biri olmuştu. Binlerce yıldır belirsizlikleri yok etmeye çalışan insan en büyük meçhullüğü kendi ortasında yaratmıştı. Buna “Ben korkusu” demeye başladım. Pekala asıl benliğinden korkan insan nasıl ömrüne ve alakalarına devam ediyordu? Maske olarak taktığı her insanın kabul edebileceği davranış, fikir ve hisleri yanından ayırmayarak tabiki. Bu maskelerin sayısı sonluydu ve etrafımızda karakter olarak birbirine benzeyen insanları görmeye başladık. Maskeleri taktıkça onlara alıştık ve kendini tanıma gayretimizden yavaşça vazgeçtik. En sonunda sahiden ortaya çıkamayan söz isteği ve hislerle kaldık. Bir sorun yaşadığımızda kaynağın biz mi yoksa diğeri mı olduğu anlayamıyoruz. Daha doğrusu sıkıntıdaki kendi hissemizi ve diğerlerinin paylarını
ayırt edemiyoruz. Bu durumdan kurtulabilmek için sorunu dışsal niçinlere yüklüyor ve tahlilden daha fazla meseleler çıkarıyoruz.
İçimizdeki karanlıkta kaybettiğimiz benliğimizi nasıl bulacağız? Öncelikle bu karanlığı yaratanın biz olduğunu kabul ederek başlamalıyız. Bir birey olarak bu vakte kadar kendimiz geldik ve ortasında bulunduğumuz durumdan sorumluyuz. kuvvetli ya da zayıf tesirleri olan beşerler girip çıktı ömrümüze. Kararlarımızda tesirleri oldu. Lakin bir daha en sonunda sonucu vermek ve uygulamak bize kaldı. Şuanki durumunuzla ilgili sorunu dışarıda aradığınızda gayretiniz büsbütün boşa gitmiyor mu? Sorun diğerlerinde ise niye bu uğraş? Düşünün, rastgele bir bağınızda sorun var ise bu sorunun sorumlusunun tek bir kişi olması mümkün mü? Bağlantılar ve irtibatlar birden çok şahısla başlatılır ve ortaya çıkan eser iştirak sağlayanların ortak üretimidir. Şayet bir sorun var ise, küçücük bile olsa bizimde payamız var ve şu bir gerçek ki üzerinde değişiklik yapabileceğimiz tek alan bu hisse. Diğerlerini etkileyebiliriz lakin onlar istemedikleri sürece değiştirmek imkansızdır. Bu mantıkla ilerlersek tek hakikat hareketin ömrümüzün her alanında evvela kendi hissemize odaklanmak olduğu ortaya çıkacaktır. Zira oburlarının hisselerine odaklanmak ve onlardan bunun üzerinde değişiklik yapmalarını beklemek bir bakıma kendimizi onların insafına bırakmakla birebirdir. Bu isteğimiz devam ettikçe fark ederiz ki bağlarımızda değişim gelmemekte ısrar ediyor. Zira yalnızca siz değil karşınızdaki kişi de birebir istekle hareket ediyor. En sonunda iki tarafta hiç bir adım atmadan olduğu yerde kalıyor. “Ben bir şeyleri değiştirmeye çalışırken öbürleri hiç bir efor göstermiyor.” diyebilirsiniz. bir daha söylüyorum, haksız değilsiniz. Ancak burada kıymetli olan diğerlerinin neler yaptığı değil. Siz bir şeyler üzerine düşünüp değişiklik için harekete geçtiğinizde en temelde kendiniz için bir şeyler yapıyorsunuz. Sıkıntıya farklı noktalardan yaklaşıp kendinize bir şeyler katıyorsunuz. Kendi sorumluluk alanınızda çalışıyorsunuz. Oburlarının bu durumda farklı bir reaksiyon vermeme ihtimali her vakit var ve bu da onların sorumluluk alanına giriyor. Bir de şöyleki düşünün; her vakit yaptığınız biçimde bağlantıya girdiğinizde bir şeylerin farklı olma ihtimali yok. Lakin siz kendinizde bir şeyleri değiştirdiğinizde seçenekler artıyor. Farklı bir reaksiyon alma ihtimaliniz ortaya çıkıyor. Sizdeki değişikliği fark eden karşınızdaki kişi kendisinin de farklı bir kanaldan bağlantıya geçmesi gerektiğini fark edebilir. Başka bir artı taraf, evvel kendi içinize dönüp kimi sorulara karşılıklar aradığınız ve bu süreçte değişikliğe adım attığınız için kendinizi daha rahat söz edebilirsiniz. Bu durumun sizde yarattığı tatminin apayrı olduğunu goreceksiniz.
Bağlantı üzerine daha bir epey şey söylenebilir. Başta söylemiş olduğim üzere, günlük hayatta kullandığımız manada irtibat buzdağının yalnızca görünen yüzü. Üzerine ustalaşılması gereken bahis hayli fazla. Evvel kendinize dönüp girdiğiniz her türlü irtibat çeşidinde sizin hissenize odaklanırsanız gerisinin geldiğini fark edeceksiniz.
Okumaya devam et...
Kurduğumuz bu irtibatlar günümüzü, hislerimizi ve kanılarımızı etkiliyor. İşte bu noktada kulağa epeyce sıradan gelen irtibat kavramı ehemmiyet kazanmaya başlıyor. Pekala kıymeti nedir? Şunu diyebilirsiniz: “her insanın ağzı ve lisanı var, herkes kanılarını tabir edebilir.”. Şayet düşündüğünüz buysa yanlış olduğunu söyleyemem. Fakat yanlış olmasada son derece eksik olduğu bir gerçek.
Her canlının kendini anlatma, anlaşılmaya çalışma, etrafındaki dünyayı özümseme ve anlamlandırma gayretinin somut bir dışavurumudur bağlantı. Birbirimizle sözcüklerle ya da vücut hareketleriyle konuşmanın fazlaca ötesinde bir durumdur. Kendimizi öbür insanlara sunuş halimiz bizim onların başındaki imgemizi ve onların bu imgeye dayanarak bize yaklaşımları bizim kişiliğimizi şekillendirir. Gördüğünüz üzere konuşmak yalnızca buz dağının görünen yüzü. Etrafınızdaki insanları bir biliminsanı rolüne bürünüp gözlemleyin. Birbirlerine anlattıklarına dikkat edin. Hususlar ne kadar derin? Birbirini anlamaya çalışıyorlar mı? Yoksa yalnızca susmak hayli sıkıntı olduğu için mi sessizliği bozuyorlar? Bu müşahedesi gerçekleştirmek için en âlâ ortam kendi hayatınız. Anne babanız içindeki ya da siz ile eşiniz, sevgiliniz, arkadaşlarınız içindeki irtibatı gözlemlemek size üzerine düşünülebilecek materyaller verecektir. Şimdiye kadar sorular sorduk lakin sorulması gereken daha epey soru var. “Aralarında çıkan sorunlarda birbirlerine istediklerini anlatamamanın rolü var mı?”, “Bir tartışmadan daha sonra iki taraftan biri başındakileri nitekim ortaya dökememiş hissediyor mu?”, ya da “İki tarafın da tatmin olduğu bir irtibat kuruldu mu?”. Yazıyı yazmaya başladığım anda sorular zihnimin içerisinde koşturmaya ve beni rahatsız etmeye başlamıştı. Her soru cevaplanmak istiyordu ama her biri yeni soruları yanında getiriyordu. Tahminen de yanıta yaklaştığımı hissettiğim tek soru: “yaşamımızın her alanında kullandığımız bir kavrama nasıl bu kadar yabancıyız?”. Bu sorunun karşılığını kişilerarası bağdan ayrılıp bireye odaklanarak vermeye çalıştım. Temelde bizim uzaklaştığımız ve yabancılaştığımız öteki beşerler değildi. Biz kendi kendimize o kadar uzaktık ki. Kendini tanıyamayan bir insanın diğerini tanımasını ve anlamasını beklemek mantıklı gelmiyordu. Tahminen de bu yüzden bağlantılarımız yüzeyseldi. Kendimizi arama sürecinde yolu o denli bir kaybetmiştik ki, bu durumun verdiği korku yanımızdan geçen başkalarına dokunmamızı engelliyordu. Yabancılaştığımız benliğimiz en büyük endişelerimizden biri olmuştu. Binlerce yıldır belirsizlikleri yok etmeye çalışan insan en büyük meçhullüğü kendi ortasında yaratmıştı. Buna “Ben korkusu” demeye başladım. Pekala asıl benliğinden korkan insan nasıl ömrüne ve alakalarına devam ediyordu? Maske olarak taktığı her insanın kabul edebileceği davranış, fikir ve hisleri yanından ayırmayarak tabiki. Bu maskelerin sayısı sonluydu ve etrafımızda karakter olarak birbirine benzeyen insanları görmeye başladık. Maskeleri taktıkça onlara alıştık ve kendini tanıma gayretimizden yavaşça vazgeçtik. En sonunda sahiden ortaya çıkamayan söz isteği ve hislerle kaldık. Bir sorun yaşadığımızda kaynağın biz mi yoksa diğeri mı olduğu anlayamıyoruz. Daha doğrusu sıkıntıdaki kendi hissemizi ve diğerlerinin paylarını
ayırt edemiyoruz. Bu durumdan kurtulabilmek için sorunu dışsal niçinlere yüklüyor ve tahlilden daha fazla meseleler çıkarıyoruz.
İçimizdeki karanlıkta kaybettiğimiz benliğimizi nasıl bulacağız? Öncelikle bu karanlığı yaratanın biz olduğunu kabul ederek başlamalıyız. Bir birey olarak bu vakte kadar kendimiz geldik ve ortasında bulunduğumuz durumdan sorumluyuz. kuvvetli ya da zayıf tesirleri olan beşerler girip çıktı ömrümüze. Kararlarımızda tesirleri oldu. Lakin bir daha en sonunda sonucu vermek ve uygulamak bize kaldı. Şuanki durumunuzla ilgili sorunu dışarıda aradığınızda gayretiniz büsbütün boşa gitmiyor mu? Sorun diğerlerinde ise niye bu uğraş? Düşünün, rastgele bir bağınızda sorun var ise bu sorunun sorumlusunun tek bir kişi olması mümkün mü? Bağlantılar ve irtibatlar birden çok şahısla başlatılır ve ortaya çıkan eser iştirak sağlayanların ortak üretimidir. Şayet bir sorun var ise, küçücük bile olsa bizimde payamız var ve şu bir gerçek ki üzerinde değişiklik yapabileceğimiz tek alan bu hisse. Diğerlerini etkileyebiliriz lakin onlar istemedikleri sürece değiştirmek imkansızdır. Bu mantıkla ilerlersek tek hakikat hareketin ömrümüzün her alanında evvela kendi hissemize odaklanmak olduğu ortaya çıkacaktır. Zira oburlarının hisselerine odaklanmak ve onlardan bunun üzerinde değişiklik yapmalarını beklemek bir bakıma kendimizi onların insafına bırakmakla birebirdir. Bu isteğimiz devam ettikçe fark ederiz ki bağlarımızda değişim gelmemekte ısrar ediyor. Zira yalnızca siz değil karşınızdaki kişi de birebir istekle hareket ediyor. En sonunda iki tarafta hiç bir adım atmadan olduğu yerde kalıyor. “Ben bir şeyleri değiştirmeye çalışırken öbürleri hiç bir efor göstermiyor.” diyebilirsiniz. bir daha söylüyorum, haksız değilsiniz. Ancak burada kıymetli olan diğerlerinin neler yaptığı değil. Siz bir şeyler üzerine düşünüp değişiklik için harekete geçtiğinizde en temelde kendiniz için bir şeyler yapıyorsunuz. Sıkıntıya farklı noktalardan yaklaşıp kendinize bir şeyler katıyorsunuz. Kendi sorumluluk alanınızda çalışıyorsunuz. Oburlarının bu durumda farklı bir reaksiyon vermeme ihtimali her vakit var ve bu da onların sorumluluk alanına giriyor. Bir de şöyleki düşünün; her vakit yaptığınız biçimde bağlantıya girdiğinizde bir şeylerin farklı olma ihtimali yok. Lakin siz kendinizde bir şeyleri değiştirdiğinizde seçenekler artıyor. Farklı bir reaksiyon alma ihtimaliniz ortaya çıkıyor. Sizdeki değişikliği fark eden karşınızdaki kişi kendisinin de farklı bir kanaldan bağlantıya geçmesi gerektiğini fark edebilir. Başka bir artı taraf, evvel kendi içinize dönüp kimi sorulara karşılıklar aradığınız ve bu süreçte değişikliğe adım attığınız için kendinizi daha rahat söz edebilirsiniz. Bu durumun sizde yarattığı tatminin apayrı olduğunu goreceksiniz.
Bağlantı üzerine daha bir epey şey söylenebilir. Başta söylemiş olduğim üzere, günlük hayatta kullandığımız manada irtibat buzdağının yalnızca görünen yüzü. Üzerine ustalaşılması gereken bahis hayli fazla. Evvel kendinize dönüp girdiğiniz her türlü irtibat çeşidinde sizin hissenize odaklanırsanız gerisinin geldiğini fark edeceksiniz.
Okumaya devam et...